کارآفرینی که دغدغه‌اش توانمندسازی است نه خیریه
در چهارمین نشست انتقال تجربه کانون کارآفرینی استان تهران، قصه بانوی کارآفرینی را می‌خوانیم که دغدغه‌اش توانمند کردن زنان روستایی شرق ایران است و بر این باور است که روستاییان نباید با وجود توانمندی به خیریه‌ها چشم داشته باشند.
به گزارش خبرنگار کارآفرین‌نیوز، چهارمین نشست انتقال تجربه کانون کارآفرینی استان تهران با عنوان «انتقال تجربه کارآفرینان اجتماعی» با حضور چهار کارآفرین اجتماعی در این کانون برگزار شد.
مینا کامران یکی از سخنرانان این نشست بود که موسس و مدیر واحد اجتماعی «شرکت تعاون کهن‌بوم خورشید» با عنوان «روستاتیش» است.
وی درباره هدف از راه‌اندازی روستاتیش برای مخاطبان اظهار داشت: روستاتیش فعالیت غیر رسمی خود را همزمان با شیوع کرونا در ایران از بهمن ۹۸ و به عنوان کارآفرین اجتماعی آغاز کرد. شکل‌گیری و تولد روستاتیش چند سرمنشاء داشت. من و همسرم ۲۰ سال در جاده‌های ایران رکاب می‌زدیم و با بسیاری از روستاها آشنا و خیلی از روستاییان با ما دوست شده بودند.
چرا روستاییان توانمند نشدند؟
کامران که توانمندسازی جامعه روستایی را همیشه پیشه خود قرار داده بود در این نشست انتقال تجربه کارآفرینی، بیان کرد: وقتی شاهد رسیدن موج کمک‌های اجتماعی از سوی خیریه‌ها به سیستان و بلوچستان بودم، متوجه این موضوع شدم که جامعه محلی می‌تواند توانمند بماند و چرا جامعه روستایی با وجود توانمندی‌ها باید به خیریه ها چشم داشته باشد.
این کارآفرین اجتماعی با بیان اینکه روستاها به محصولی می‌رسیدند که به دلیل نداشتن فرصت‌های برابر توان رقابت با بازار نداشتند، این امر را برای روستاتیش یک چالش جدی دانست و گفت: اتفاقاتی نظیر حضور کمرنگ فرش بختیاری و لری در بازار را شاهد بودم، چرا که با بازار اصلی توان رقابت ندارند. در این چند سال پلتفرم‌های بزرگ مثل دیجی‌کالا بخشی را برای محصولات بومی روستایی ایجاد کردند اما باید دید چه کسانی آنجا می‌فروشند و آیا کمکی به جامعه روستایی شده است یا نه.
کامران دلیل این امر را توانمند نشدن جامعه روستایی ارزیابی کرد و ادامه داد: تجربه کار کردن در روستاهای سیستان و بلوچستان من و همسرم را به این نتیجه رساند که در این مسیر، یک سری فرصت برای گروه‌ها ایجاد شود و نگران فروش محصولات نباشند. این ایده ما را به روستاتیش رساند که در آن چند ذی‌نفع اصلی داریم. از یک طرف ذی‌نفع ما، گروه‌های روستایی هستند همچنین یک سری مخاطب که دل‌شان کالایی می‌خواست که پشت آن قصه و داستانی وجود داشته باشد.
توسعه روستایی با هنرهای بومی
وی گفت: همه این موارد باعث شد با مخاطبان پرسشگر مواجه شویم که دل‌شان می‌خواهد محصول مدنظرشان دارای عنوان تجارت منصفانه باشد. از سوی دیگر، سازمان‌هایی بودند که تمایل داشتند هدیه‌های سازمانی رایج‌شان با سایر هدیه‌ها متفاوت و کار دست زنان باشد. بنابراین این حلقه ارتباطی را در روستا شکل دادیم و محتوای فعالیت‌مان، کارآفرینی اجتماعی شد.
مدیر واحد اجتماعی شرکت تعاون کهن‌بوم خورشید درباره آن دسته از روستاییانی که محصولی ندارند اما برای‌شان پروژه توسعه روستایی تعریف شد، اظهار داشت: جامعه هدف را ۲ گروه از روستاییان دارای محصول یا فاقد محصول در نظر گرفتیم. اگر روستاییان محصول نداشته باشند که پروژه توسعه روستایی تعریف می‌کنیم. در این زمینه چالش‌ها مختلف است و برای اینکه جامعه محلی بتواند نیازش را از طریق خودش حل کند، ممکن است به محصول یا خدمتی با استفاده از هنر بومی و محصولات دامی می‌رسیم.
کامران درباره عایدی بخشی از سود حاصل از فروش این محصولات، خاطرنشان کرد: بخشی از این سود به صندوق‌های توسعه روستایی تعلق می‌گیرد که در روستا برای هدف جمعی شکل گرفته است. ممکن است هدف جمعی، کارگاه خیاطی، برگرداندن دختران بازمانده از تحصیل، بازگرداندن پسران فاقد فرصت برابر به مدرسه یا ایجاد اقامتگاه بوم‌گردی باشد.
وی درباره روستاهای دارای محصول، یادآور شد: برخی روستاها که محصول دارند در یک فرایند توسعه، محصول‌شان را ارتقا می‌دهیم و با بازار مرتبط می‌کنیم.
به گفته مدیر روستاتیش، در این تعاونی فقط معیشت و کمک به اقتصاد زنان خانواده مطرح است و ۹۸ درصد اعضای تعاونی را زنان تشکیل می‌دهند.
کامران با تأکید بر اینکه روستاتیش ادعای بزرگ ندارد و به دنبال تاثیرگذاری عمیق با کارهای کوچک است، افزود: روستاتیش در ۳۱ روستا که شامل ۱۶ استان شرق ایران می‌شود با ۶۱۵ خانوار روستایی فعالیت دارد.
